‘Als ik schrijf, ben ik zo heet als het binnenste van de aarde’

Afgelopen zondagnacht viel alles ineens op zijn plek. Losse gedachten, zinnen en  personages die al jaren door mijn hoofd spookten, besloten die avond netjes bij elkaar te gaan zitten en één verhaal te vertellen. Een heel persoonlijk verhaal.

In mei las ik in het NRC een interview met de niet lang geleden overleden schrijver Bernlef. Het was een mooi interview met een ingetogen, intelligente schrijver. Eén ding bleef me nog lang bij. ‘”Je moet sowieso niet te veel gevoelens etaleren. Ik moet altijd aan Tsjechov denken die zei: ‘Als ik schrijf ben ik zo koud als een blok ijs.’ De lezer moet iets voelen, niet ik,’” zei hij. Moet inderdaad alleen de lezer iets voelen? Wordt het verhaal minder als ik als schrijver te veel voel? Omdat ik dan de touwtjes waarmee ik mijn personages in allerlei bochten manoeuvreer niet meer goed in handen heb?

In het verhaal waarin alles op zijn plek valt (het moet alleen nog maar geschreven worden, een peulenschil dus 😉 ) etaleer ik volop mijn gevoel. Alleen al als ik eraan denk voel ik mijn wangen rood worden van opwinding: ‘Dit ga ik gewoon schrijven!’ Het hoofdpersonage is een halve kopie van mijzelf op die leeftijd: ze komt uit een soortgelijk gezin en woont in eenzelfde omgeving. Eigenlijk is het gewoon een ordinaire therapiesessie.

Maar dan wel eentje waarvan ik hoop dat er veel meer mensen van kunnen (mee)genieten. (Laat ik niet de term ‘leren’ gebruiken; daar krijg ik namelijk zelf ook altijd de kriebels van. Trouwens, zelfs al is mijn schrijven een veredelde therapiesessie, dan wil dat nog niet zeggen dat ik een gehoorzame patiënt ben.)

Misschien is dát wel het punt dat ik hier al bloggende probeer te maken: ik denk dat als een schrijver zijn of haar gevoelens laat zien, dit niet per se betekent dat de schrijver zijn verhaal, personages en plot, niet de baas is. Voor mij als schrijver zouden er maar weinig verhalen overblijven: alles wat ik schrijf, is ten diepste egocentrisch.

Ik kan Tsjechovs woorden beter omdraaien: ‘Als ik schrijf, ben ik zo heet als het binnenste van de aarde.’

Interview Bernlef van 21-5-2012 in NRC Handelsblad

Een reactie plaatsen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.